Đại hội XIII Công đoàn Việt Nam diễn ra vào thời điểm đoàn viên, người lao động cả nước cùng toàn Đảng, toàn dân, toàn quân nỗ lực phấn đấu, tranh thủ thời cơ, thuận lợi, vượt qua mọi khó khăn, thách thức, quyết tâm thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII, Nghị quyết số 02-NQ/TW ngày 12/6/2021 của Bộ Chính trị về “Đổi mới tổ chức và hoạt động của Công đoàn Việt Nam trong tình hình mới”.
Đại hội có nhiệm vụ đánh giá kết quả thực hiện Nghị quyết Đại hội Công đoàn Việt Nam lần thứ XII; xác định mục tiêu, nhiệm vụ nhiệm kỳ 2023 - 2028; kiểm điểm sự lãnh đạo, chỉ đạo của Ban Chấp hành Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam khóa XII, bầu Ban Chấp hành Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam khóa XIII; đánh giá việc thi hành, thảo luận và thông qua Điều lệ Công đoàn Việt Nam (sửa đổi, bổ sung).
Phương châm của Đại hội là “Đổi mới - Dân chủ - Đoàn kết - Phát triển”. Mục tiêu đến cuối nhiệm kỳ, hướng đến kỷ niệm 100 năm Ngày thành lập Công đoàn Việt Nam, khẳng định Công đoàn Việt Nam vững mạnh toàn diện, là chỗ dựa tin cậy của người lao động, là cơ sở chính trị - xã hội vững chắc của Đảng, Nhà nước.
Việc thực hiện Nghị quyết Đại hội XII Công đoàn Việt Nam đã đạt những kết quả quan trọng, thể hiện trên 11 nội dung: (1) Nhiệm vụ đại diện bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của đoàn viên, người lao động được quan tâm, đạt kết quả nổi bật, góp phần xây dựng quan hệ lao động hài hòa, ổn định và tiến bộ; (2) Hoạt động chăm lo đời sống vật chất, tinh thần cho đoàn viên, người lao động được chú trọng, có bước phát triển mới; (3) Công tác tham gia phòng, chống dịch bệnh Covid-19, đồng hành với đoàn viên, người lao động bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh để lại nhiều dấu ấn; (4) Công tác tuyên truyền, vận động, giáo dục tiếp tục được quan tâm đổi mới, góp phần nâng cao nhận thức của đoàn viên, người lao động; (5) Công tác phát triển đoàn viên, xây dựng tổ chức công đoàn vững mạnh, tham gia xây dựng Đảng, Nhà nước và hệ thống chính trị được tập trung triển khai; (6) Phong trào thi đua yêu nước của Công đoàn được triển khai sâu rộng, thường xuyên đổi mới về nội dung, hình thức; (7) Hoạt động nữ công tiếp tục được đổi mới, có chuyển biến tích cực; (8) Hoạt động đối ngoại, hợp tác quốc tế của tổ chức công đoàn được tăng cường triển khai theo hướng linh hoạt, thích ứng với tình hình mới; (9) Công tác quản lý tài chính, tài sản được quan tâm, tạo nguồn lực để thực hiện chức năng, nhiệm vụ của tổ chức Công đoàn; (10) Công tác kiểm tra, giám sát được tăng cường, góp phần xây dựng tổ chức công đoàn vững mạnh; (11) Công tác chỉ đạo, điều hành tiếp tục có nhiều đổi mới.
Công đoàn Việt Nam đã trãi qua 94 năm hình thành và phát triển, bắt đầu từ sự ra đời tại Đại hội do Ban Chấp hành Trung ương lâm thời Đông Dương Cộng sản Đảng triệu tập vào ngày 28/7/1929 (tại nhà số 15 phố Hàng Nón, thành phố Hà Nội). Tiền thân Công đoàn Việt Nam có tên gọi lúc đó là Tổng Công hội đỏ Bắc kỳ.
Tên gọi của Công đoàn Việt Nam có sự thay đổi gắn với yêu cầu thực tiễn và nhiệm vụ cách mạng qua từng thời kỳ. Từ 1929 – 1935 là Công hội Đỏ; từ 1936 – 1939 là Nghiệp đoàn Ái hữu; từ 1939 – 1941 là Hội Công nhân phản đế; từ 1941 – 1946 là Hội Công nhân cứu quốc; từ 1946 – 1961 là Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam; từ 1961 – 1988 là Tổng Công đoàn Việt Nam; từ 1988 đến nay là Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam.
Bên thềm Đại XIII, 12 kỳ Đại hội trước đã được liên tục tổ chức từ Đại hội đầu tiên vào năm 1950, và Đại hội I là Đại hội duy nhất có địa điểm tổ chức tại tỉnh Thái Nguyên, khi 11 kỳ Đại hội tiếp theo đều được tổ chức tại Hà Nội. Trong đó, Đại hội I diễn ra từ ngày 01 - 15/01/1950. Đại hội II diễn ra từ ngày 23 - 27/02/1961. Đại hội III diễn ra từ ngày 11 - 14/02/1974. Đại hội IV (nhiệm kỳ 1978 – 1983) diễn ra từ ngày 08 - 11/5/1978. Đại hội V (nhiệm kỳ 1983 – 1988) diễn ra từ ngày 16 - 18/11/1983. Đại hội VI (nhiệm kỳ 1988 – 1993) diễn ra từ ngày 17 - 20/10/1988. Đại hội VII (nhiệm kỳ 1993 – 1998) diễn ra từ ngày 09 - 12/11/1993. Đại hội VIII (nhiệm kỳ 1998 – 2003) diễn ra từ ngày 03 - 06/11/1998. Đại hội IX (nhiệm kỳ 2003 – 2008) diễn ra từ ngày 10 - 13/10/2003. Đại hội X (nhiệm kỳ 2008 – 2013) diễn ra từ ngày 02 - 05/11/2008. Đại hội XI (nhiệm kỳ 2013 – 2018) diễn ra từ ngày 27 - 30/7/2013. Đại hội XII (nhiệm kỳ 2018 – 2023) diễn ra từ ngày 24 - 26/9/2018.